Tuy vậy, có người sẽ nói: “Sao lại cứ toàn đưa ra các ví dụ chẳng hay ho gì về lũ người dối trá như thế. Người Nhật Bản có phải ai cũng xấu cả đâu.” Nước ta vốn là một đất nước trọng nghĩa. Từ bao đời nay, chẳng phải là có rất nhiều ví dụ của các nghĩa sĩ hy sinh thân mình vì chúa đó sao”.
Tôi xin thưa: “Quả thật, không phải là không có các nghĩa sĩ chính trực. Nhưng số đó thật ít ỏi. Tôi tính thử thế này. Dưới thời Genroku - thời kỳ” mà tinh thần trọng nghĩa nỡ rộ nhất trong lịch sử nước ta - có bốn mươi bảy nghĩa sĩ tỉnh Alou. Tỉnh Akou có bảy mươi nghìn dân. Cứ bảy mươi nghìn dân có bốn mươi bảy nghĩa sĩ, thì bảy triệu dân có 4.700 nghĩa sĩ. Nhưng thời thế đổi thay, tình người cũng vơi dần theo thời đại, tấm lòng trọng nghĩa đang bước vào thời kỳ thoái trào, như mọi người đều nhận thấy. Cứ coi như giảm ba mươi phần trăm so với thời Genroku, và như vậy bảy triệu người chỉ còn 3.290 nghĩa sĩ. Dân số nước ta hiện nay là ba mươi triệu. Vậy thì số nghĩa sĩ vào khoảng 14.000 người. Với số lương như thế này, không hiểu là có đủ người để bảo vệ đất nước Nhật Bản không? Đến đứa trẻ lên ba cũng nhẩm tính được.
